สภาพภูมิศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสัมพันธ์กับการประกอบอาชีพ

1.  อาชีพการเกษตร  ประเทศไทยมีพื้นที่ที่มีดินและน้ำอุดมสมบูรณ์   จึงเหมาะแก่การเพาะปลูก  ทั้งการทำนา  ทำสวนและทำไร่   ประกอบกับ มีการจัดระบบชลประทานที่ดีโดยเฉพาะในภาคตะวันตกและภาคเหนือซึ่งมีลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญ  จึงเป็นแหล่งที่     เหมาะแก่การสร้างเขื่อนขนาดใหญ่เพื่อกักเก็บน้ำไว้เพื่อการเกษตรและการบริโภค  ทำให้มีการขยายพื้นที่การเกษตรออกไปอย่างกว้างขวาง   สามารถปลูกพืช  หมุนเวียนได้ตลอดทั้งปี   เป็นการเพิ่มผลผลิตซึ่งเป็นอาหารที่ใช้บริโภคภายในประเทศ   และเป็นสินค้าส่งออกสร้างอาชีพสร้างรายได้   ส่งผลให้เกิดความมั่นคงแก่เศรษฐกิจของประเทศ

     นอกจากการเพาะปลูกแล้วยังมีการเลี้ยงสัตว์ เช่น เป็ด ไก่ วัว ควาย   ควบคู่ไปกับการพะปลูก โดยบางพื้นที่จะมีการพัฒนาในรูปแบบของฟาร์มปศุสัตว์ เช่น ฟาร์มโคนม และยังมีการทำประมงน้ำจืด ประมงน้ำกร่อย ประมงทะเล และการเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่ง

วิถีเกษตรไทย ตอน เกษตรกรรมทางเลือกในเขตที่ราบสูงแห้งแล้ง

เกษตรกรรม เป็นการเพาะปลูกพืช เห็ดรา เลี้ยงสัตว์ ตลอดจนอาหาร เส้นใย เชื้อเพลิงชีวภาพ ยารักษาโรคและผลิตภัณฑ์อื่นซึ่งใช้บำรุงและปรับปรุงชีวิตมนุษย์ เกษตรกรรมเป็นพัฒนาการสำคัญในความเจริญของอารยธรรมมนุษย์ที่อยู่กับที่ ซึ่งการเพาะปลูกหรือเลี้ยงสัตว์สปีชีส์ที่ถูกทำให้เชื่องทำให้มีอาหารส่วนเกินซึ่งช่วยพัฒนาการของอารยธรรม การศึกษาเกษตรกรรม เรียก เกษตรศาสตร์ ประวัติศาสตร์เกษตรกรรมย้อนไปหลายพันปี และภูมิอากาศ วัฒนธรรมและเทคโนโลยีที่ต่างกันมากขับเคลื่อนและนิยามพัฒนาการของเกษตรกรรม ทว่า เกษตรกรรมทั้งหมดโดยทั่วไปพึ่งพาเทคนิคการขยายและบำรุงที่ดินที่เหมาะสมต่อการเลี้ยงสปีชีส์ที่ถูกทำให้เชื่อง สำหรับพืช เทคนิคนี้มักอาศัยชลประทานบางรูปแบบ แม้จะมีวิธีการเกษตรกรรมในเขตแห้งแล้งอยู่ก็ตาม การเลี้ยงปศุสัตว์เป็นการเลี้ยงในระบบทุ่งหญ้าและไม่เป็นเจ้าของที่ดินรวมกัน ครอบคลุมพื้นที่เกือบหนึ่งในสามของส่วนที่ปราศจากน้ำแข็งและน้ำของโลก ในโลกพัฒนาแล้ว กษตรอุตสาหกรรมที่ยึดการปลูกพืชเชิงเดี่ยวขนาดใหญ่ได้กลายเป็นระบบเกษตรกรรมสมัยใหม่ที่พบมากที่สุด แต่มีแรงสนับสนุนเกษตรกรรมยั่งยืน รวมถึงเกษตรถาวรและเกษตรกรรมอินทรีย์มากขึ้น

                                                 

  2.  อาชีพอุตสาหกรรม   ประกอบด้วยอุตสาหกรรมขนาดใหญ่   ขนาดกลาง   ขนาดย่อม   และอุตสาหกรรมในครัวเรือน   และนำไปสู่การพัฒนาระบบเศรษฐกิจของประเทศ

                     ลักษณะธรณีวิทยาของประเทศทำให้มีหินอัคนี   หินตะกอน   และหินแปรประเภทต่างๆเกิดขึ้นอยู่ทั่วภูมิภาค

เป็นแหล่งกำเนิดของทรัพยากรแร่หลาย ชนิด   เช่น  ดีบุก  ทังสเตน  วุลแฟรม  สังกะสี   ทองแดง  แร่พลอย  เป็นต้น   ประกอบกับการนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาใช้   ทำให้การค้นหาและการทำเหมืองแร่มีความสะดวกมากขึ้น  แร่ถูกนำมาใช้ประโยชน์สำหรับการเป็นวัตถุดิบของอุตสาหกรรมอย่างกว้างขว้าง   ส่งผลให้เกิดโรงงานถลุง และการผลิตขนาดใหญ่ตามพื้นที่ต่างๆตามมา   เช่นโรงงานผลิตสังกะสีและเฟลด์สปาร์   โรงงานผลิตปูนซีเมนต์  เป็นต้น  นอกจากนี้ยังมีแร่เชื้อเพลิงที่สำคัญ   คือ    น้ำมันปิโตรเลียมถ่านหิน   และแก๊สธรรมชาติ   ซึ่งนำมาใช้ เป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้าและอุตสาหกรรมเคมี  แหล่งสำคัญได้แก่พื้นที่ ภาคตะวันออก   การตั้งนิคมอุสาหกรรมและท่าเรือน้ำลึกเพื่อพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งให้เป็นแหล่งอุตสาหกรรมเพื่อทดแทนการนำเข้าและเพื่อการส่งออก

          ความสมบูรณ์ของป่าไม้และพืชพรรณธรรมชาติชนิดต่างๆก่อให้เกิดอุตสาหกรรมในครัวเรือน  และหัตถกรรม  
       โดยใช้เครื่องจักรง่ายๆไม่ซับซ้อน   เช่น   การทอผ้า   การทำเครื่องปันดินเผา   การแกะสลัก   การจักรสาน การทำเครื่องเงินประดับมุก   เป็นต้น   สินค้าเหล่านี้ส่วนใหญ่ผลิตเพื่อใช้ภายในท้องถิ่นและขายให้กับนักท่องเที่ยว  ปัจจุบันได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลให้เป็นสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์และพัฒนารูปแบบให้สวยงาม เพื่อการส่งออกขายยังต่างประเทศ

                     ลักษณะภูมิประเทศที่สวยงามและการมีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม   ทำให้เกิดอุตสาหกรรมท่องเที่ยว  ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมบริการ
       ที่ก่อให้เกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจ  โดยอุตสาหกรรมและธุรกิจที่เกี่ยวข้อง  เช่น  โรงแรม  การขนส่ง   บริษัททัวร์   ร้านค้า อุตสาหกรรมการก่อสร้าง เป็นต้น

   

                                                                                                          

  3.  อาชีพการค้าและบริการ  ประกอบด้วย  การค้าภายในประเทศและการค้าระหว่างประเทศ เป็นธุรกิจการซื้อขาย แลกเปลี่ยนสินค้า ที่ได้จากผลผลิตทางการเกษตร และอุตสาหกรรมต่างๆโดยปัจจัยทางสภาพภูมิศาสตร์ทำให้เกิดความแตกต่างกันทั้งในด้านชนิด  ปริมาณ   และคุณภาพ  ซึ่งส่งผลต่อการขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ

             ลักษณะที่เป็นคาบสมุทรของประเทศ   ทำให้เป็นจุดศูนย์กลางในการติดต่อกับประเทศต่างๆ เกิดการแลกเปลี่ยน สินค้า และวัฒนธรรม   ซึ่งพัฒนาไปสู่อาชีพค้าขายอย่างแพร่หลาย

                    การค้าภายในประเทศ   มีการขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเพื่อตอบสนองความต้องการของประชากร    ส่วนใหญ่เป็นสินค้า ที่มีความจำเป็นต่อการดำเนินชีวิต   ได้แก่  สินค้าประเภทอุปโภคบริโภคที่ได้จากการเกษตร   อุตสาหกรรมในครัวเรือน และอุตสาหกรรมขนาดย่อม  แต่ปัจจุบันค่านิยมทางวัตถุทำให้สินค้าประเภทฟุ่มเฟือยและการบริการในรูปแบบต่างๆ มีบทบาทมากขึ้นในสังคม

                    การค้าระหว่างประเทศ   ทำให้เห็นการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจได้อย่างชัดเจน   มีการขยายตัว และพัฒนา
       หลากหลาย รูปแบบ   ทั้งด้านเทคโนโลยี   การสื่อสาร  การคมนาคม